W przypadku nietolerancji laktozy stosuje się dietę eliminacyjną – dietę bezlaktozową. W przypadku alergii na białka mleka, należy wykluczyć cały nabiał, zaś w nietolerancji laktozy wykluczeniu będą poddane produkty w zależności od wrażliwości na daną dawkę laktozy.
Do produktów zawierających laktozę zaliczamy: mleko oraz produkty mleczne. Warto zaznaczyć, że laktoza może znajdować się bowiem w innych produktach, m.in w lekach. Z tego względu należy uważnie sprawdzać etykiety.
DIETA BEZLAKTOZOWA
Laktoza jest to dwucukier składający się z glukozy oraz galaktozy, występujący w mleku ssaków. Ma niższy indeks glikemiczny oraz charakteryzuje się mniej słodkim smakiem niż sacharoza (cukier stołowy).
W przypadku alergii na białka mleka należy wykluczyć cały nabiał, natomiast w przypadku nietolerancji laktozy niektóre produkty mogą być względnie tolerowane i w niektórych przypadkach nie ma konieczności rezygnacji z wszelkich produktów mlecznych.
W jakich produktach znajduje się laktoza?
- mleko krowie, owcze, kozie,
- śmietana,
- śmietanka do kawy,
- lody śmietankowe,
- ser pleśniowy, żółty,
- masło
- ser mozzarella, twarogowy, feta,
- jogurt, kefir, maślanka,
- serek wiejski,
- odżywka białkowa WPC,
- bita śmietana,
- mleko w proszku,
- serek topiony.
Warto jednak mieć na uwadze, że w podanych produktach jest różna zawartość laktozy i niektóre osoby będą tolerowały pewne jej ilości. Niektórzy nie będą mieć dolegliwości takich jak: wzdęcia brzucha, biegunki, gazów i tak dalej, po spożyciu około 10 g laktozy. Ta grupa osób będzie dobrze tolerowała np. dodanie jogurtu do owsianki oraz mleka do kawy. Zaś inni już po spożyciu 2-3 g laktozy będą mieć niekomfortowe objawy. Zatem jest to kwestia bardzo indywidualna, należy samemu to monitorować lub we współpracy z dietetykiem klinicznym warto ustalić “bezpieczną dawkę” – czyli ilości laktozy tolerowanej przez nas i ustaleniu pod tym kątem indywidualnego jadłospisu.
| PRODUKTY | ZAWARTOŚĆ LAKTOZY W 100G PRODUKTU |
| MLEKO | 5.2 g |
| ODŻYWKA BIAŁKOWA WPC | 9.8g |
| ŚMIETANA 18% | 3.6g |
| JOGURT NATURALNY | 4.2g |
| KEFIR | 4.1g |
| SER TWAROGOWY (PÓŁTŁUSTY) | 3.2g |
| SER PLEŚNIOWY BRIE | 0.2g |
| SER FETA | 0.8g |
| MOZZARELLA | 1.0g |
| PARMEZAN | 0g |
| LODY ŚMIETANKOWE | 4.4g |
| SEREK WIEJSKI | 2.0g |
Duża ilość laktozy znajduje się w mleku krowim, zarówno pełnotłustym, odtłuszczonym, jak i kozim oraz owczym oraz odżywce białkowej WPC. A tym samym znaczna ilość laktozy znajduje się w przetworach produkowanych z mleka: śmietana, śmietanka, lody śmietankowe. Podane produkty będą wywoływać dolegliwości u osób z nietolerancją laktozy.
Natomiast znikoma ilość laktozy znajduje się w serach pleśniowych, żółtych oraz w maśle. Nieco więcej znajduje się w produktach typu: ser mozzarella, serek wiejski, ser feta, twaróg, natomiast często są one dobrze tolerowane. To samo tyczy się również fermentowanych produktów mlecznych (kefir, maślanka, jogurt naturalny), pomimo sporej ilości laktozy, mogą być one dobrze tolerowane przez osoby z nietolerancją laktozy, dzięki temu, że większa część laktozy jest odfermentowana przez bakterie fermentacji mlekowej.
CZYTAJ ETYKIETY
Laktoza może również być ukryta w innych produktach, między innymi w lekach, pieczywie, gotowych daniach, słodyczach, sosach sałatkowych. Z tego powodu warto czytać etykiety.
ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE ZE STOSOWANIA DIETY BEZLAKTOZOWEJ
Osoby, które przechodzą na dietę bezlaktozową powinny mieć na względzie zagrożenia, jakie mogą wynikać ze stosowania danego systemu żywienia. Jednym z nich jest niedobór wapnia w diecie.
O ile tolerujemy niektóre produkty, np. parmezan, który w zasadzie jest bardzo dobrym źródłem wapnia, to zmniejsza się prawdopodobieństwo niedoboru, zaś kiedy nie spożywamy żadnego produktu mlecznego, warto dodać do swojego jadłospisu roślinne źródła wapnia, między innymi: nasiona roślin strączkowych, tofu, migdały, mak, sezam, nasiona chia, karob, czy też “mleka” napoje roślinne fortyfikowane oraz uważać na produkty, który ograniczają jego przyswajanie: herbata, kawa, alkohol.
Dzienne zapotrzebowanie na wapń (EAR oznacza średnie zapotrzebowanie, RDA oznacza zalecane spożycia):
Przykładowo:
Kobieta, lat 27:
Aby pokryć dzienne zapotrzebowanie na wapń (1000mg) w jej diecie mogłyby pojawić się podane produkty:
- 20g nasion chia, 50g komosy ryżowej, 30g migdałów, 50g tofu, 250ml mleka sojowego, 2l wody Muszynianki
